Imponujący Zeus: Co o nim wiemy?
Kalifornijski startup Bolt Graphics, ambitnie planuje zdobyć dominację na rynku kart graficznych. Ich innowacyjny produkt, Zeus, jawi się jako rewolucyjna architektura, mająca odnaleźć zastosowanie w renderingu, HPC i zaawansowanych grach. Firma zapowiada niespotykany poziom wydajności, skalowalną pojemność pamięci VRAM, wyjątkową energooszczędność oraz ultraszybkie interfejsy sieciowe. Przyjrzyjmy się bliżej specyfikacji i obietnicom Zeusa, czerpiąc informacje z oficjalnych źródeł, analiz branżowych oraz opinii kluczowych ekspertów.
Do kogo adresowany jest Zeus?
Zeus, zaprojektowany dla profesjonalistów i entuzjastów, oczekujących bezkompromisowej mocy obliczeniowej, znajduje swoje zastosowanie w najbardziej wymagających obszarach. Bolt Graphics upatruje jego rolę w renderingu filmowym i architektonicznym, złożonych symulacjach naukowych i gamingu na najwyższym poziomie. Analitycy branżowi sugerują, że pełen potencjał Zeusa zostanie wykorzystany zwłaszcza w profesjonalnych zastosowaniach, takich jak path tracing. W konsekwencji, studia filmowe, graficy 3D, architekci i centra danych mogą stać się głównymi beneficjentami tej karty. Intrygujące jest, że Bolt Graphics pomija kwestię sztucznej inteligencji, jednak sama specyfikacja karty – imponująca pamięć, znakomita wydajność INT8/FP16 – wskazuje na jej potencjalne zastosowanie w trenowaniu rozbudowanych modeli AI. Dzięki dysponowaniu setkami gigabajtów pamięci RAM, Zeus mógłby z powodzeniem obsługiwać ogromne modele LLM, zyskując znaczącą przewagę nad konkurencyjnymi kartami konsumenckimi.
Potencjał wydajnościowy – czy Zeus zdetronizuje RTX 5090?
Według zapewnień Bolt Graphics, Zeus ma potencjał, by w zadaniach renderingu okazać się nawet 10-krotnie szybszy od RTX 5090. Mowa tu w szczególności o path tracingu i obliczeniach FP64. Producent deklaruje, że do zaawansowanego ray tracingu wystarczy zaledwie 28 kart Zeus, w przeciwieństwie do 280 kart RTX 5090. W kontekście zastosowań naukowych, wydajność FP64 ma być 6-krotnie wyższa niż w przypadku topowych kart GPU, a w symulacjach elektromagnetycznych nawet 300-krotnie wyższa w porównaniu do starszych generacji akceleratorów. Należy jednak pamiętać, że wyniki te odnoszą się do specyficznych, wąskich przypadków użycia. Niepewną kwestią pozostaje, jak Zeus poradzi sobie w środowisku gier, gdzie prym wiedzie rasteryzacja. Bolt Graphics wprawdzie potwierdził obecność jednostek TMU i ROP, ale nie zdecydował się na ujawnienie ich dokładnych parametrów. Wstępne testy sugerują, że wydajność rasteryzacji w Zeus dorównuje RTX 4090. Niemniej, warto zaznaczyć, że wszystkie wspomniane dane pochodzą z wewnętrznych benchmarków Bolt Graphics. Analitycy z rezerwą podchodzą do deklarowanego 10-krotnego wzrostu wydajności, wyczekując niezależnych testów porównawczych.
Architektura i zastosowane technologie
Konstrukcja Zeusa opiera się na architekturze RISC-V, co odróżnia go od zamkniętych architektur stosowanych przez Nvidię, AMD i Intela. Sercem Zeusa jest skalarny procesor RISC-V, współpracujący z jednostkami wektorowymi RVV 1.0 i autorskimi rozszerzeniami Bolt. Każdy blok obliczeniowy Zeusa stanowi procesor RISC-V, oferujący możliwości przetwarzania wektorowego oraz arytmetyki FP64. Co więcej, chip został wyposażony we wbudowane rdzenie CPU RISC-V, umożliwiające uruchomienie systemu Linux. Istotną cechą jest modułowa budowa Zeusa (multi-chiplet). Najmniejszy chiplet, o nazwie Zeus 1c26-032, integruje rdzenie RISC-V oraz pamięć. Charakteryzuje go 32 GB wlutowanej pamięci LPDDR5X i dwa gniazda SO-DIMM DDR5, które umożliwiają rozszerzenie VRAM do imponujących 160 GB. Większe warianty Zeusa rozwijają tę koncepcję: model 2c26-128 łączy dwa chipy, obsługując do 128 GB LPDDR5X i oferując 4 sloty SO-DIMM (maksymalnie 320 GB RAM), natomiast Zeus 4c26-256 łączy cztery chipletowe GPU, zapewniając 256 GB LPDDR5X i aż 8 modułów DDR5 (maksymalnie 2,3 TB RAM). Implementacja interfejsu CXL 3.0 (bazującego na PCIe 5.0) pozwala kartom Zeus na efektywne współdzielenie zasobów pamięci. Ponadto, Zeus integruje szybkie interfejsy sieciowe: QSFP-DD 400 GbE i RJ-45 dedykowany dla kontrolera BMC. Karty Zeus mogą być łączone za pomocą światłowodów, eliminując konieczność stosowania dodatkowych kart sieciowych. Każda karta dysponuje również portem Ethernet RJ-45, służącym do zdalnego zarządzania. Nie brakuje także złącz wideo (DisplayPort 2.1a i HDMI 2.1b). Zasilanie odbywa się poprzez 8-pinowe złącza PCIe. Pojedyncza karta 1c26-032 pobiera 120 W, model dwuchipowy – 250 W, a czterochipowy serwer Zeus – do 500 W. Bolt Graphics zapewnia, że Zeus oferuje połączenie wysokiej wydajności i obniżonego poboru energii. W zestawie z kartą dostarczane są silnik renderujący Glowstick (real-time path tracer) oraz narzędzie Apollo przeznaczone do symulacji fal elektromagnetycznych. Kwestia wsparcia dla CUDA, OpenCL i Vulkan pozostaje niejasna.
Cena i planowana dostępność
Bolt Graphics nie ujawnił oficjalnej ceny karty Zeus. Analitycy prognozują, że cena Zeusa może dorównywać profesjonalnym akceleratorom obliczeniowym, takim jak Nvidia A800. Można spodziewać się cen na poziomie wielu tysięcy dolarów za pojedynczą kartę. Rozpoczęcie masowej produkcji i debiut rynkowy planowane są na koniec 2026 roku. Jednakże, w połowie 2025 roku pojawiły się informacje sugerujące potencjalne przesunięcie premiery Zeusa na rok 2027.